ในสงครามมหาเอเชียบูรพา เมื่อปี พ.ศ.2484-2488 กองทัพญี่ปุ่นที่เรืองอำนาจได้เข้ามายึดครองประเทศไทย และดินแดนส่วนใหญ่ในภาคพื้นเอเชียอาคเนย์ รัฐบาลไทยสมัยนั้นจำต้องให้ความร่วมมือกับญี่ปุ่นในการลงนามกติกาสัญญาเป็นพันธมิตร แต่คนไทยกลุ่มหนึ่งทั้งในและต่างประเทศ ได้รวมพลังก่อเกิด "เสรีไทย" ขึ้นโดยเชื่อมั่นว่า การรบในระยะยาว กำลังของฝ่ายพันธมิตรจะเติบโตและสามารถเอาชนะสงครามได้ จังหวัดแพร่ได้เป็นส่วนสำคัญของสงครามมหาเอเชียบูรพาและเกี่ยวข้องกับขบวนการเสรีไทย เพราะเป็นจังหวัดเดียวใน 17 จังหวัดภาคเหนือ ที่มีขบวนการเสรีไทย โดยมีเสรีไทยแกนนำร่วมกับชาวบ้านในสมัยนั้น ใช้หมู่บ้านหนองม่วงไข่ อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ เป็นศูนย์กลางในการปฏิบัติการกู้ชาติ นับเป็นเหตุการณ์หนึ่งในประวัติศาสตร์ของชาติไทย ที่ชาวจังหวัดแพร่ได้มีส่วนร่วมให้ประเทศรอดพ้นวิกฤตการณ์ นายภุชงค์ กันทาธรรม อดีตเสรีไทยจังหวัดแพร่ ได้ร่วมกับทายาทเสรีไทยจังหวัดแพร่ จัดตั้งพิพิธภัณฑ์เสรีไทยขึ้น ณ บ้านทอง กุศล อยู่ในบริเวณโรงแรมภราดร โดยรวบรวมประวัติศาสตร์ คุณงามความดี ความเสียสละ ความสามัคคีของผู้กล้าเสรีไทยสายเหนือในจังหวัดแพร่ รวมทั้งเพื่อเป็นอนุสรณ์และแหล่งศึกษาสำหรับผู้ที่สนใจ พิพิธภัณฑ์เสรีไทยแพร่ มีลักษณะเป็นบ้านเรือนไทย 2 ชั้น ภายในพิพิธภัณฑ์จะประกอบด้วย 4 ห้องดังนี้ ห้องที่ 1 - จุดเริ่มต้นของเสรีไทยสายกลาง - เรื่องราวและประวัติของแกนนำเสรีไทยคนสำคัญ - ห้องทำงานของนายทอง กันทาธรรม หัวหน้าขบวนการเสรีไทยแพร่ ห้องที่ 2 - เรื่องราวของกำลังพลเสรีไทยแพร่ - ประวัติของแกนนำเสรีไทย - ห้องนายทหารอเมริกัน ห้องที่ 3 - เรื่องราวการรวมตัวของเสรีไทยสายอเมริกา - เรื่องราวการดำเนินการของเสรีไทยสายอังกฤษ ห้องที่ 4 - การร่วมมือทางทหารของเสรีไทยแพร่แลฝ่ายพันธมิตร - การเจรจาของเสรีไทยกับฝ่ายพันธมิตร - การทำลายล้างญี่ปุ่นด้วยระเบิดปรมาณู และจุดจบของสงครามโลกครั้งที่ 2