เนื่องในปีมหามงคล พุทธศักราช ๒๕๔๙ ซึ่งเป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี และ พ.ศ. ๒๕๕๐ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษาและจากนโยบายของคณะรัฐมนตรี ด้านพัฒนาคนและสังคมที่มีคุณภาพ ส่งเสริมบทบาทของคณะสงฆ์โดยจัดให้มีสถานที่ปฏิบัติธรรมและมีความสงบร่มเย็นทางจิตใจในทำนองเดียวกับพุทธมณฑล ซึ่งตั้งอยู่ที่ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม ให้ครอบคลุมทั่วราชอาณาจักร โดยให้จัดตั้ง "พุทธมณฑล" ทุกจังหวัด คณะสงฆ์โดยมหาเถรสมาคม ได้สนับสนุนนโยบายของรัฐบาลที่จะสร้างพุทธมณฑลประจำจังหวัดเฉลิมพระเกียรติ ในการนี้จังหวัดนครสวรรค์เป็น ๑ ใน ๙ จังหวัดที่ได้รับการพิจารณาจากคณะกรรมการฯ ดังนั้นการจัดตั้งพุทธมณฑลจังหวัดนครสวรรค์