อนุสาวรีย์พระขัติยะวงษา (ทน) ตั้งอยู่ ณ บริเวณวงเวียนห้าแยกสายน้ำผึ้ง ใกล้วิทยาลัยนาฏศิลป์ร้อยเอ็ด ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด บุคคลสำคัญที่ทางจังหวัดได้สร้างอนุสาวรีย์ขึ้นมา ก็คือ พระขัติยวงษา (ทน) ซึ่งเป็นบุตรของท้าวจารย์แก้ว เจ้าเมืองท่ง โดยพระขัติยะวงษา (ทน)ได้รับสถาปนาให้เป็นเจ้าเมืองร้อยเอ็ดคนแรก เมื่อ พ.ศ. 2318 ในรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชอาจกล่าวได้ว่า พระขัติยวงษา (ทน) เป็นผู้นำในการสร้างบ้านแปงเมืองโดยอพยพผู้คนจากเมืองท่ง มาตั้งรกรากที่เมืองกุ่มร้าง หรือเมืองร้อยเอ็ด จนเป็นปึกแผ่นมั่นคง และถือได้ว่า ท่านเป็นผู้มีความสามารถด้านการปกครอง ในการรวบรวม ผู้คนบูรณะฟื้นฟูและทะนุบำรุงเมืองร้อยเอ็ดจนเป็นปึกแผ่นเจริญรุ่งเรือง จนในที่สุด ทำให้บ้านเมืองเจริญก้าวหน้าเป็นศูนย์กลางการปกครองหัวเมืองต่าง ๆ ในอาณาบริเวณใกล้เคียง มีลูกหลานเป็นเจ้าเมืองสืบมามีความเจริญทางวัฒนธรรมด้านต่าง ๆ จนถึงปัจจุบัน เทศบาลเมืองร้อยเอ็ดโดยความเห็นชอบของจังหวัดและประชาชนทั่วไป ได้จัดสรรงบประมาณดำเนินการก่อสร้างอนุสาวรีย์และอนุสรณ์สถานระลึกถึงเจ้าเมืองร้อยเอ็ดคนแรก ดังนั้น เทศบาลเมืองร้อยเอ็ดได้ขออนุญาตก่อสร้างไปกรมศิลปากรและได้รับอนุญาตให้ก่อสร้างตามแบบแปลนของกรมศิลปากร ขนาดหนึ่งเท่าครึ่งของตัวจริง หล่อด้วยสำริด ในลักษณะท่ายืน เทศบาลเมืองร้อยเอ็ด ได้ทำสัญญาจ้างเหมาก่อสร้างตามรายละเอียดที่กรมศิลปากรอนุญาต ซึ่งแล้วเสร็จในวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2542