เส้นทางท่องเที่ยวภายในเขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าฯ จะใช้ถนนสายความมั่นคง (ทางหลวงหมายเลข 4062) ไปตามเทือกเขาสันกาลาคีรี ทำให้การเข้าถึงพื้นที่ป่าสะดวกง่ายดายขึ้น โดยเริ่มจากบ้านบูเก๊ะตา อำเภอแว้ง ตัดผ่านป่าบาลา และไปสิ้นสุดที่บ้านภูเขาทองในอำเภอสุคิริน รวมระยะทาง 18 กิโลเมตร ไฮไลต์แห่งผืนป่า เพียงขับรถไปตามถนนสายความมั่นคง คุณจะพบความมหัศจรรย์จากธรรมชาติมากมายที่ควรค่าแก่การศึกษา โดยมีไฮไลท์ที่น่าสนใจดังนี้ -ห่างจากสำนักงานฯ ประมาณ 5 กิโลเมตร คุณจะพบจุดชมสัตว์และมีต้นไทรขึ้นอยู่จำนวนมาก ซึ่งสัตว์มักจะมาหากินลูกไทรเป็นอาหาร -จากจุดชมสัตว์ ตรงเข้ามาอีกประมาณ 10 กิโลเมตร จะพบที่ตั้งของหน่วยพิทักษ์ภูเขาทอง ซึ่งเป็นหน่วยย่อยของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา ซึ่งตั้งอยู่ริมถนนสายดังกล่าว ที่นี่เป็นจุดชมทะเลหมอกที่สวยงาม -จากหน่วยพิทักษ์ภูเขาทอง เดินเข้าไปประมาณ 100 เมตร จะพบต้นสมพง (กระพง) ยักษ์ ขนาดเส้นรอบวง 25 เมตร ความสูงของพูพอนสูงประมาณ 4 เมตร (พูพอน คือ ส่วนที่อยู่โคนต้นไม้เป็นปีกแผ่ออกไปรอบ ๆ ส่วนใหญ่มักจะเป็นไม้ใหญ่ที่อยู่ริมน้ำ เพราะจะช่วยในการพยุงลำต้น) ต้นสมพงเป็นไม้ที่ชอบขึ้นตามริมน้ำ เป็นไม้เนื้ออ่อนใช้ทำไม้จิ้มฟันหรือไม้ขีด -นอกจากนี้สองข้างทางยังจะได้เห็นพันธุ์ไม้ต่าง ๆ ที่ไม่อาจหาชมได้ง่าย ๆ จากที่อื่นในเมืองไทย เช่น ต้นยวน ไม้ยืนต้นในวงศ์ถั่วที่สวยเด่นสะดุดตา มองเห็นได้แต่ไกล ด้วยผิวเปลือกขาวนวล และรูปร่างสูงชะลูด สามารถสูงได้ถึง 65-70 เมตรซึ่งถือว่ามีความสูงเป็นอันดับสามของโลก รองจากต้นเรดวูดและยูคาลิปตัส มักถูกตัดไปทำเฟอร์นิเจอร์ ต้นสยา ไม้ในวงศ์ยางซึ่งเป็นไม้เด่นของป่าฮาลา-บาลา จากจุดชมวิวจะมองเห็นเรือนยอดของต้นสยาขึ้นเบียดเสียดกัน ถ้าลองซุ่มสังเกตดี ๆ อาจมีโอกาสพบนกเงือกบริเวณนี้ เพราะต้นสยาเป็นแหล่งทำรังสำคัญของนกเงือก ต้นหัวร้อยรูหนาม อันเป็นไม้โขดที่ขึ้นเกาะตามคบไม้ในป่าดงดิบทางภาคใต้ของไทย จัดเป็นพืชหายากและใกล้สูญพันธุ์ -สัตว์ประจำถิ่น สัตว์ที่อาศัยอยู่ที่นี่ หลายชนิดเป็นสัตว์ที่หายากในไทย เช่น -ชะนีดำใหญ่ หรือ เซียมัง ซึ่งมีสีดำตลอดตัว และมีขนาดใหญ่กว่าชะนีธรรมดาเกือบเท่าตัว -ชะนีมือดำ ซึ่งปกติจะพบเฉพาะในป่าบนเกาะสุมาตรา บอร์เนียว และป่าบริเวณทางเหนือของมาเลเซียถึงทางใต้ของไทยเท่านั้น -กบทูด ซึ่งเป็นกบขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ความยาวจากปลายปากถึงก้น ประมาณ 1 ฟุต น้ำหนักกว่า 5 กิโลกรัม มีถิ่นอาศัยอยู่บริเวณป่าต้นน้ำบนภูเขาสูง -นกเงือก นกหายากที่เป็นดัชนีชี้วัดความสมบูรณ์ของผืนป่า แต่ในป่าแห่งนี้พบนกเงือก 9 ใน 12 ชนิดที่พบในไทย ได้แก่ นกเงือกปากย่น นกเงือกชนหิน (เป็นนกเงือกชนิดเดียวที่มีโหนกแข็งทึบ ชาวบ้านในอินโดนีเซียจึงล่านกชนหิน เพื่อเอาโหนกไปแกะสลักอย่างงาช้าง) นกแก๊ก นกกก นกเงือกหัวหงอก นกเงือกปากดำ นกเงือกหัวแรด นกเงือกดำ นกเงือกกรามช้าง -นอกจากนี้ จากการสำรวจยังพบสัตว์ป่าสงวน 4 ชนิด คือ เลียงผา สมเสร็จ แมวลายหินอ่อน และกระซู่ ช่วงเวลาเหมาะสม ตั้งแต่ปลายเดือนกุมภาพันธ์จนถึงเดือนกันยายน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มีฝนตกลงมาไม่มากเกินไปนัก การเดินทางสามารถเหมารถสองแถวได้ที่ตลาดอำเภอแว้ง หรือสถานีรถไฟสุไหงโกลก หรือขับรถไปตามทางหลวงหมายเลข 4057 มุ่งหน้าไปยังอำเภอแว้ง จนถึงบ้านบูเก๊ะตา จะมีป้ายบอกทางให้ขับต่อไปทางเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา สถานที่ท่องเที่ยวภายในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฯ เช่น จุดชมวิวทะเลหมอก สองแผ่นดิน (อยู่ริมทางหลวงหมายเลข 4062) จุดชมสัตว์ (อยู่ริมทางหลวง หมายเลข 4062 ลักษณะเป็นศาลาชมสัตว์ ด้านล่างเป็นหุบเขา สามารถชม สัตว์ป่าและส่องนก) ต้นกะพงยักษ์ (อยู่ห่างจากที่ทำการจากเขตรักษาพันธ์ุ สัตว์ป่าฮาลา-บาลาประมาณ 100 เมตร) น้ำตกศรีทักษิณ (อยู่ห่างจาก ต้นกะพงยักษ์ประมาณ 200 เมตร) น้ำตกสิรินธร น้ำตกสายรุ้ง และน้ำตกบาเล๊ะ เป็นต้น เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา ไม่อนุญาตให้นักท่องเที่ยวเข้าไปพักแรม ผู้ที่ประสงค์เข้าพื้นที่เพื่อศึกษาธรรมชาติ ต้องแจ้งล่วงหน้าที่เขตรักษาพันธุ์สัตวป่าฮาลา-บาลา หรือฝ่ายกิจการเขตรักษาพันธุ์ สำนักอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช กรุงเทพฯ โทร. 0 2561 0777 ต่อ 1615 ในวันเวลาราชการ หรือ www.dnp.go.th ใช้ทางหลวงหมายเลข 4057 มุ่งหน้าไปยังอำเภอแว้งไปจนถึงบ้านบูเก๊ะตา ก่อนถึงเขตชายแดนจะเห็นป้ายบอกทางไปเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา แล้วเลี้ยวขวาตามทางหลวงหมายเลข 4062 ตัดผ่านป่าบาลาและไปสิ้นสุดที่บ้านภูเขาทองในอำเภอสุคิริน